Na początku zawodowej drogi operator zadaje sobie mnóstwo pytań związanych z jego nowymi obowiązkami. Niezbadane są zakamarki koparki, dlatego dziś przychodzimy z tekstem, który rozwieje najczęściej pojawiające się wątpliwości. Poruszymy tematy z zakresu uprawnień operatora, potrzebnych dokumentów, a także sypniemy kilkoma ciekawymi faktami. Zapraszamy!
Kto wynalazł koparkę?
Koparka jaką znamy miała swój początek jeszcze w 1836 roku, kiedy to na swój wynalazek patent otrzymał amerykański wynalazca William Otis. Był to dopiero pierwowzór późniejszych koparek linowych, napędzany na początku parą.
Koparki parowe największe triumfy święciły w II połowie XIX wieku. Potem nastąpił proces udoskonaleń. W 1870 roku zamieniono cięgna łańcuchowe na linowe, co pozwoliło na efektywniejsze wykorzystanie mechanizmów napędowych.
Prototyp znanej nam dziś koparki nie miał na początku obrotowego nadwozia. Ramię oraz mechanizmy napędowe były zamontowane z przodu ramy, więc ruch łyżki był ograniczony tylko do tego zakresu. Koparka wyposażona była w metalowe koła, a ze względu na dużą masę, musiała poruszać się po specjalnym torowisku. Wszystko zmieniło się po opatentowaniu gąsienic gumowych. Wspominamy o tym w tekście na temat historii marki Caterpillar.
Kto może prowadzić koparkę?
Najprostszą odpowiedzią jest – każdy, kto ukończy kurs uprawniający do prowadzenia takiego sprzętu. Co jest konieczne, by przystąpić do takiego kursu?
Przede wszystkim warunkiem koniecznym jest posiadanie już prawa jazdy kategorii B, ponieważ prawo jazdy takie daje nam możliwość poruszania się maszyną po drodze publicznej, a czasem taka potrzeba może wystąpić.
Co za tym idzie – Należy mieć ukończone 18 lat. Wymaga się również wykształcenia przynajmniej podstawowego.
Przed przystąpieniem do kursu przyszły operator zostanie poproszony o okazanie aktualnego zaświadczenia lekarskiego, które potwierdzi, że kandydat nie ma żadnych zdrowotnych przeciwwskazań, by wykonywać zawód.
Kolejna ważna kwestia to staż. Tutaj są dwie drogi – albo przekazujemy dokument, który potwierdzi, że ukończyliśmy miesięczny staż przy obsłudze maszyn określonej specjalności, albo odbywamy dodatkowe zajęcia praktyczne. Takie zajęcia muszą trwać przynajmniej 26 godzin.
Czy koparka musi być zarejestrowana?
Zgodnie z obowiązującym prawem dokumentem stwierdzającym dopuszczenie do ruchu pojazdu samochodowego, ciągnika rolniczego, motoroweru lub przyczepy jest dowód rejestracyjny albo pozwolenie czasowe (ustawa z dnia 20 czerwca 1997 roku, art. 71 ust. 1.).
Właściciele maszyn budowlanych nie muszą jednak rejestrować ich w taki sposób, jak trzeba to zrobić z samochodem osobowym. Maszyny budowlane zaliczamy do pojazdów wolnobieżnych, a to oznacza, że ich prędkość standardowa nie przekracza 25km/h.
No dobrze, ale czy w związku z tym możemy poruszać się koparką po drogach publicznych równoprawnie z samochodem osobowym oraz innymi uczestnikami ruchu?
Czy koparka może poruszać się po drodze?
Tak, natomiast nie chodzi tu o poruszanie się w celach innych od transportu samej maszyny. Koparka ma prawo dojeżdżać na plac budowy drogą publiczną, ale nie dalej niż 20 km. Dalsze odległości podlegają pod transport na samochodach ciężarowych.
Czy koparka musi mieć OC?
Tak jak pisaliśmy wcześniej, właściciele maszyn budowlanych zostali zwolnieni z obowiązku rejestrowania tych maszyn. Nie oznacza to jednak, że nie dotyczy ich obowiązek wykupienia ubezpieczenia OC.
Po co OC maszynie budowlanej, która i tak ma ograniczone możliwości jeśli chodzi o poruszanie się po drogach publicznych? Głównie chodzi o zanieczyszczanie tych dróg. Duży sprzęt budowlany często zanieczyszcza po drodze swoje otoczenie – roznosi błoto czy glinę, a także rozsypuje piach.
Uprzątnięcie nieporządku z drogi należy do obowiązków użytkowników tychże maszyn. Jeśli nie zostanie posprzątane, mandatem może zostać obdarowany kierownik budowy. Dlatego właśnie maszyna budowlana musi mieć wykupione OC – wtedy za szkody odpowiada kierowca pojazdu. Brak ubezpieczenia będzie skutkował wysokim mandatem.
Jak wykupić OC dla maszyny budowlanej, skoro nie posiada ona numeru rejestracyjnego? To prostu, zamiast tego numeru wpisujemy numer VIN pojazdu.
Jazda koparką bez uprawnień
A co jeśli w trakcie kontroli drogowej funkcjonariusz będzie chciał zobaczyć nasze uprawnienia do kierowania maszyną budowlaną? Wedle prawa do kierowania maszyną budowlaną wymagane jest tylko prawo jazdy kategorii B. Uprawnień natomiast potrzebujemy w trakcie prac operatorskich, na terenie budowy.
Tyle z teorii, a w praktyce funkcjonariusze często starają się postawić na swoim i mimo wszystko wypisują mandat za brak dokumentu potwierdzającego uprawnienia. Można to tłumaczyć faktem, że prowadzenie maszyny po drodze również zalicza się do jej obsługi.
Tak więc można się wykłócać, można się sądzić, ale w ostateczności lepiej mieć dokument przy sobie, by uniknąć komplikacji.
